สมุนไพรไทย

โดย คนึงนิตย์ กุลดี  - 27 ส.ค. 2542

ไม้พุ่ม สูง 0.5-1 เมตร กิ่งและก้านทรงสี่เหลี่ยม สีม่วงแดง ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามรูปไข่ แกมสี่เหลี่ยมข้าวหลามตัด
กว้าง 2-4 ซม. ยาว 4-7 ซม. ขอบใบหยิกฟันเลื่อย ดอกช่อ ออกดอกที่ปลายกิ่ง มี 2 พันธุ์ คือ พันธุ์ดอกสีขาวและพันธุ์
ดอกสีม่วงน้ำเงิน เกสรตัวผู้ยื่นพ้นกลีบ กลีบดอกออกมายาวมาก ผลเป็นผลแห้งไม่แตก รูปรี ขนาดเล็ก

ตำรายาไทย

ใช้ทั้งต้นเป็นยาขับปัสสาวะ แก้โรคปวดตามสันหลัง และบั้นเอว ใบเป็นยารักษาโรคเบาหวาน และลดความดันโลหิต
มีการทดลองใช้ใบแห้งเป็นยาขับปัสสาวะ ขับกรดยูริค ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคเกาต์ โรคนิ่วในไตกับผู้ป่วยที่โรงพยาบาลรามาธิบดี โดยใช้ใบแห้ง ประมาณ 4 กรัม ชงกับ น้ำเดือด 750 ซีซี ดื่มต่างน้ำตลอดวัน ได้ผลเป็นที่พอใจของแพทย์ พบว่าในใบ
มีเกลือโปรแตสเซี่ยมสูง ผู้ป่วยโรคหัวใจไม่ควรใช้





แพงพวย
ชื่ออื่น แพงพวยฝรั่ง, นมอินทร์(สุราษฎร์ธานี), ผักปอดบก(เหนือ), พังพวยบก

เป็นไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 1-3 ฟุต แตกกิ่งก้านสาขามาก ใบเดี่ยวรูปไข่ กลีบสีเขียว เส้นใบออกขาว ออกเป็นคู่ตามข้อ ดอกออกตามง่ามใบและยอดเป็นท่อเล็ก ๆ กลม กลีบแผ่แบนเรียบ ทรงกลม 5 กลีบ มีพันธุ์สีขาว และชมพูอมม่วง ฝักกลมยาว ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด

ตำรายาไทย

ทั้งต้น - รสเอียน ต้มดื่มแก้โรคเบาหวาน ลดความดันโลหิต

ใบ - รสเอียน แก้โรคเบาหวาน บำรุงหัวใจ แก้มะเร็งในเม็ดเลือดของเด็ก แก้มะเร็งต่าง ๆ แก้ท้องผูกเรื้อรัง

ราก - รสเอียน แก้บิด ขับระดู ขับพยาธิ ห้ามเลือด รักษามะเร็งในเม็ดเลือด

แหล่งข้อมูล

- ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนภาคเหนือ จังหวัดลำปาง

- ชมรมรักษ์สมุนไพรลำปาง จังหวัดลำปาง