การบริหารและการจัดการโรงเรียนมัธยมศึกษา
โดย สุรีย์ อินสุ - 07 ต.ค. 2544
<ม่วง>การบริหารและการจัดการโรงเรียนมัธยมศึกษา
<ม่วง> แผนผังรูปภาพบุคลากรของโรงเรียนเขลางค์นคร อ.เมือง จ.ลำปาง ตัวอย่างแผนภูมิการบริหารงานโรงเรียน
โรงเรียนเป็นหน่วยงานที่ประกอบด้วยอาคารสถานที่และบุคลากรหลายฝ่าย มีภาระน่าที่ที่สำคัญในการผลิตกำลังคนให้มีความรู้ความสามารถตามหลักสูตร ดังนั้นการบริหารและการจัดการโรงเรียนมัธยมศึกษาจึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะจัดระบบการบริหารงานให้มีประสิทธิภาพ เพื่อที่จะสามารถสร้างคนให้มีคุณภาพได้ เพื่อไปพัฒนาประเทศชาติ
<ม่วง>ก่อนที่เราจะมาเรียนรู้หลักการของ การบริหารและการจัดการโรงเรียนมัธยมศึกษานั้นเราต้องรู้จุดมุ่งหมายของโรงเรียนก่อนว่ามีอะไรบ้าง ซึ่งโรงเรียนมีจุดมุ่งหมายที่สำคัญดังนี้
จุดมุ่งหมายของโรงเรียน
เมื่อรู้จุดมุ่งหมายแล้วก็คงจะเรียนรู้หลักการบริหารและการจัดการโรงเรียนมัธยมได้เข้าใจง่ายขึ้นเพราะการที่เราจะจัดการและบริหารได้นั้นก็ต้องมีจุดมุ่งหมายก่อนเสมอจึงจะทำได้อย่างถูกต้องและสมบูรณ์ และที่สำคัญโรงเรียนนั้นจะขาดบุคลากรในการดำเนินงานและกิจกรรมต่าง ๆ เสียมิได้ ซึ่งในโรงเรียนจะประกอบไปด้วยบุคลากรฝ่ายต่าง ๆ ดังนี้
บุคลากรในโรงเรียนมัธยมศึกษา
<ม่วง>โรงเรียนเป็นสถานที่พัฒนาเยาวชน ผู้เข้ามาสู่ในระบบโรงเรียนย่อมได้รับการพัฒนา 4 ประการคือ ความรู้ สังคม อารมณ์ และทางร่างกาย บุคคลที่ได้รับการพัฒนาดีแล้วย่อมเป็นคนดี มีความสามาถในด้านต่าง ๆ จะทำการสิ่งใดก็จะทำได้ดี มีคุณภาพ และมีคุณธรรม เมื่อคนในชาติดีประเทศก็เกิดการพัฒนา โรงดรียนจึงเป็นสถานที่ที่มีความสำคัญ ครู-อาจารย์ที่อยู๋ในโรงเรียนจึงต้องจัดดำเนินการให้บรรลุจุดมุ่งหมายเพื่อเกิดประโยชน์แก่นักเรียนอย่างแท้จริง ดังนั้นเราจึงจำเป็นที่จะเรียนรู้หลักการจัดการและการบริหารโรงเรียน ซึ่งความหมายของคำสองคำนี้คือ
การจัดการ หมายถึง การจัดระบบ จัดหมวดหมู่งาน จัดวิธีทำงาน ขั้นตอนของการทำงาน งานในโรงเรียนมัธยมได้จัดหมวดหมู่งานไว้ 4 ประการ คือ งานด้านวิชาการ, งานด้านบริหาร, งานด้านบริการ, งานด้านธุรการ
การบริหาร หมายถึง การจัดการให้โรงเรียนดำเนินไปตามวัตถุประสงค์ทั้งนี้ต้องอาศัยคน งบประมาณ การจัดการ และเครื่องมืออุปกรณ์มาสนับสนุนการบริหาร
ต่อไปก็จะได้อธิบายถึงรายละเอียดของงานในด้านต่าง ๆที่จัดขึ้นภายในโรงเรียนมัธยม เริ่มต้นศึกษาที่ งานด้านวิชาการ งานธุรการ งานปกครอง และงานบริการ
งานด้านต่าง ๆในโรงเรียน
โรงเรียนเป็นหน่วยงานขนาดใหญ่ มีภาระกิจมากมาย มีภาระกิจประจำหลายประการ บางครั้งมีภาระกิจเฉพาะเข้ามาเป็นครั้งคราว ซึ่งเกิดจากความคิดริเริ่มหรือความจำเป็นให้สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบันหรือผู้บริหารระดับสูงสั่งการให้ปฏิบัติ การปฏิบัติภาระกิจทุกอย่างให้เกิดประสิทธิผลต้องใช้หลักการบริหารเข้ามาช่วยจัดการจึงจะทำให้เกิดประสิทธิผลของงาน ฉะนั้นการบริหารเรื่องใด ๆนั้นต้องใช้หลักการบริหารดังนี้
หลักการบริหารงาน
จำนวนครูต่อจำนวนนักเรียน
ดังนั้นจะสรุปได้ว่า การทำงานหรือโครงการใดก็ตามผู้บริหารจะต้องใช้หลักการบริหารมาช่วยคือจะต้องวางแผนอย่างละเอียด รอบคอบ เป็นขั้นตอน แล้วจัดองค์กรมารองรับโครงการนั้นแล้วคัดเลือกบุคคลที่มีคุณสมบัติเหมาะสมที่คิดว่าจะรับผิดชอบงานนั้นได้ดีและทำงานสำเร็จได้ แล้วจึงสั่งมอบหมายงาน นอกจากนี้ยังต้องประสานงานในฝ่ายต่าง ๆ ได้อย่างดีเพื่อผลงานที่ได้จะมีประสิทธิผล นี้เป็นแนงทางที่จะบริหารโรงเรียนให้ดีและมีคุณภาพเพื่อพัฒนาเด็กซึ่งเป็นเยาวชนของชาติให้ดีได้ในสังคมต่อไป
อ้างอิงหนังสือ